Kunst kopen voor beginners
Wie dat IKEA-canvas eindelijk eens wil vervangen door een uniek kunstwerk, hoeft geen connecties te hebben, fortuin te bezitten of kenner te zijn. Dat laten deze initiatieven zien.
Oorspronkelijk gepubliceerd in: Elsevier, 15 oktober 2022 (zie pdf hieronder). Omslagfoto door Saffron Pape Photography.
‘We willen voorkomen dat mensen zich ongemakkelijk voelen omdat bij een balie aan een strenge dame in kokerrok naar de prijs van een kunstwerk moeten vragen,’ zo schetst Blythe Bolton (33), beursdirecteur Benelux bij de Affordable Art Fair, wat veel beginnende kunstfans tegenhoudt een galerie binnen te stappen. Precies om die reden organiseerde beursoprichter Will Ramsay in 1999 de allereerste Affordable Art Fair in Londen: zodat liefhebbers met een bescheiden budget op een laagdrempelige manier kunst konden kopen. Inmiddels wordt de beurs in meer dan tien steden gehouden. De zestiende Amsterdamse editie vindt dit jaar van 26 tot en met 30 oktober plaats in de Kromhouthal. ‘Onze regel is dat op elk werk duidelijk een prijs moet staan,’ aldus Bolton. ‘Prijzen variëren van 50 tot 7500 euro.’ Dat de interesses in kunst kopen toeneemt, blijkt uit de cijfers: het aantal verkochte werken neemt elk jaar toe. Bij de laatste editie werd voor 2,4 miljoen euro aan kunst gekocht tegenover 2,35 miljoen in 2019 en 1,9 miljoen in 2018.
Young Collectors Circle, een ledenclub voor ‘kunstliefhebbers met verzamelambities’, heeft een vergelijkbaar doel. Oprichter Nadine van den Bosch (33): ‘We willen het clichébeeld van de verzamelaar op de schop nemen.’ Tegelijkertijd wil de club de kunstwereld ondersteunen. ‘We zagen een complete kaalslag van de kunstwereld: van subsidies bleef weinig over. Voor kunstenaars was het een zware tijd.’ In haar vrienden- en kennissenkring merkte ze een interesse voor kunst en cultuur op, maar het aanschaffen van een kunstwerk was nog een brug te ver. ‘Door jonge kunstliefhebbers enerzijds en jonge kunstenaars en galeries anderzijds aan elkaar te verbinden, kunnen we de sector redden.’ Wie voor een tientje per maand lid wordt, krijgt maandelijkse uitnodigingen voor masterclasses, diners, galeriebezoeken en andere evenementen. Sinds oprichting heeft de Young Collectors Club 800 leden die gezamenlijk jaarlijks een miljoen euro in de Nederlandse kunstwereld investeren.
Klein budget
Maar hoe toegankelijk zijn de prijzen echt? ‘Met een budget van een paar honderd euro heb je de keus uit miljoenen kunstwerken,’ aldus Van den Bosch. Op de Affordable Art Fair zijn delen van de beurs ingericht voor werken onder de 1000 en onder de 500 euro, zegt Bolton: ‘Dit jaar is bijvoorbeeld het collectief We are out of office te gast, zij maken fantastische, kleurrijke kunst en hebben veel betaalbaar aanbod.’ Toch verliefd geworden op een kunstwerk boven je budget? Kijk dan eens naar een kleine oplageprint of zeefdruk van dezelfde maker, of naar een werk in kleiner formaat of met een ander materiaal, zo adviseert Van den Bosch: ‘Olieverf is vaak bijvoorbeeld duurder dan een potloodtekening.’
Ook per maand betalen is een optie: via de KunstKoopregeling van het Mondriaan Fonds kunnen particulieren hedendaagse kunst van 120 Nederlandse galeries kopen op afbetaling. Het Mondriaan Fonds betaalt de rente. Wie bang is uitgekeken te raken op een gekocht kunstwerk, kan ook beginnen met lenen. Via Kunstuitleen Rotterdam heb je bijvoorbeeld al voor een tientje per maand een schilderij boven de bank. Zo’n werk mag maximaal twee jaar blijven hangen en kan thuisbezorgd worden.
Drie tips bij het kopen van kunst
Niet te snel oordelen
‘Veel mensen maken de fout zich meteen af te vragen hoe het werk eruit zou zien in hun woonkamer of wat anderen ervan vinden. Neem het eerst gewoon eens in je op. Vertrouw op je intuïtie.’ – Blythe Bolton, Affordable Art Fair.
Huiswerk doen
‘Doe onderzoek naar de kunstenaar. Spreekt een werk je esthetisch aan, maar vind je ook het idee erachter interessant? Dat is een gouden combinatie.’ – Nadine van den Bosch, Young Collectors Circle.
Koop beginnende kunstenaars
‘Het is niet alleen leuk om opkomende artiesten op deze manier te steunen, maar het prijsniveau is vaak ook betaalbaarder,’ – Nadine van den Bosch, Young Collectors Circle.
